Przykład, który mnie zainspirował do wpisu
Otóż, sytuacja, w której spółka nie traktuje wspólnika jako wspólnika jest niestety możliwa. Ostatnio miałam do czynienia z sytuacją, w której zwrócił się do mnie podmiot o ustalenie jak to jest z tą własnością udziałów. Jest czy nie jest wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Ważne jest, żeby pamiętać o wymogach formalnych związanych z zawarciem umowy sprzedaży.
Na temat samej sprzedaży udziałów możesz przeczytać na blogu w artykule pt. Sprzedaż udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością – krok po kroku.
Ponadto, dla właścicieli i zarządzających spółkami z o.o. przygotowałam Poradnik właśnie o tym, jak wygląda procedura sprzedaży udziałów w spółce z o. o. – krok po kroku. Zobacz jak pobrać Poradnik pt. Sprzedaż udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.
W dzisiejszym wpisie natomiast przedstawiam zagadnienia kiedy sprzedaż udziałów w spółce z o.o. wywiera skutki wobec spółki.
Zawiadomienie o przejściu udziałów
Pamiętaj, samo zawarcie umowy sprzedaży udziałów nie czyni z Ciebie wspólnika ze skutkiem wobec samej Spółki.
Spółka musi uzyskać wiedzę, że stałeś się szczęśliwym właścicielem jej udziałów. Konieczne jest więc zawiadomienie Spółki o zawarciu takiej transakcji.
Stosownie do postanowień art. 187 § 1 KSH o przejściu udziału, jego części lub ułamkowej części udziału na inną osobę oraz o ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału zainteresowani zawiadamiają Spółkę, przedstawiając dowód przejścia bądź ustanowienia zastawu lub użytkowania.
Jaki skutek ma takie zawiadomienie o sprzedaży udziałów?
Zawiadomienie o sprzedaży udziałów jest kwestią tylko formalną. Wiążą się jednak z nią istotne dla Ciebie skutki. Przejście udziału – a więc zmiana właściciela z poprzedniego udziałowca na Ciebie – jest skuteczne wobec Spółki dopiero od chwili, gdy Spółka otrzyma od jednego z zainteresowanych zawiadomienie o tym fakcie wraz z dowodem dokonania czynności.
Innymi słowy, tak długo jak długo Ty lub druga strona nie zawiadomicie spółki o sprzedaży udziałów, a spółka nie wpisze Cię do księgi udziałów. Dotychczasowy wspólnik będzie traktowany przez spółkę jako udziałowiec a nie Ty!
W tym miejscu ważna uwaga: wcale nie oznacza to, że nie stałeś się właścicielem! Jesteś właścicielem udziałów i masz roszczenia z tym związane. Jednak wobec Spółki za udziałowca uprawnionego do wykonywania uprawnień związanych z tymi udziałami jest traktowany dotychczasowy ich właściciel!
Sprzedaż udziałów – kto zawiadamia spółkę?
Ty lub zbywca możecie zawiadomić spółkę o transakcji. Nie ma potrzeby, aby zawiadamiały obie strony. W umowie sprzedaży należy wskazać, która ze stron i w jakim terminie zawiadomi Spółkę.
Czy zawiadomienie spółki o sprzedaży udziałów winno zostać dokonane w jakieś szczególnej formie?
Nie, nie ma takiego wymogu. W regulacjach kodeksowych brak jest szczególnej formy w jakiej powinno zostać doręczone omawiane zawiadomienie.
Sąd Najwyższy wprost wskazał, że zawiadomienie, o którym mowa w art. 187 § 1 KSH, nie wymaga żadnej szczególnej formy może być zatem dokonane w każdy możliwy sposób. (sprawdź w wyroku z dnia 30 marca 2012 r. sygn. III CSK 232/11).
Co dołączyć do zawiadomienia o sprzedaży udziałów?
Pamiętaj, że nie wystarczy samo zawiadomienie Spółki. Konieczne jest przedstawienie przez osobę zainteresowanego dowodu przejścia udziału.
Dowód przejścia udziału z natury rzeczy musi być dowodem pisemnym, np. oryginałem umowy sprzedaży udziałów.
Warunkiem skuteczności prawidłowego zawiadomienia jest przedłożenie Spółce dowodu przejścia udziału (tj. oryginału umowy sprzedaży). Nie musi on być doręczony w tym samym czasie co zawiadomienie, jednak zawiadomienie wywołuje skutki wobec Spółki dopiero z chwilą przedłożenia Spółce dowodu przejścia. Uznać więc należy, że samo zawiadomienie Spółki o przejściu udziału bez przedłużenia odpowiedniego dokumentu powoduje, że zbycie jest bezskuteczne wobec Spółki (art. 187 § 1 zd. 2 KSH) co nierzadko może rodzić szereg problemów natury prawnej.
Skutek zawiadomienia o sprzedaży udziałów i jego brak
Pamiętaj, że od momentu otrzymania przez Spółkę od jednego z zainteresowanych prawidłowego zawiadomienia o przejściu udziału (z dowodem przejścia), przejście udziałów jest skuteczne wobec spółki.
Co to znaczy?
Oznacza to, że wobec samej Spółki dotychczasowy wspólnik traci ten status, a wspólnikiem staje się nabywca, który wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki nabywcy.
Natomiast w doktrynie istnieje jednolity pogląd, że do chwili otrzymania zawiadomienia Spółka i zbywający wspólnik muszą zachowywać się tak, jakby zbycie udziału nie miało miejsca. Innymi słowy wobec spółki wspólnikiem jest nadal zbywca udziałów.
Podsumowanie
Podsumowując powyższe, do czasu otrzymania prawidłowego oświadczenia o przejściu udziału, z dowodem przejścia wobec spółki wspólnikiem pozostaje dotychczasowa osoba (fizyczna lub prawna), ze wszystkimi stąd wynikającymi konsekwencjami, zarówno w sferze korporacyjnym (prawo głosu, prawo do wypłaty dywidendy itp.) jak i odpowiedzialności (np. obowiązek wniesienia dopłat, innych świadczeń należnych spółce).
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ:
- Poradnik pt. Sprzedaż udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
- Sprzedaż udziałów w spółce z ograniczona odpowiedzialnością – krok po kroku
2 odpowiedzi
Super przydatny wpis muszę przyznać 🙂
Dziękuję Panie Kacprze 🙂