Krakowski ekosystem startupowy
Kraków jako rozpoznawalna globalnie i wygrywająca światowe rankingi lokalizacja firm sektorów shared service centers, business process outsourcing i IT, sprzyja tworzeniu i rozwojowi środowiska sratupowego. A sam Kraków nie od dziś bywa nazywany miastem startupów.
Według raportu „Polskie Startupy 2018” to właśnie w Krakowie znajdują się liderzy fundraisingu. A samo miasto należy do tradycyjnej czołówki pod względem liczności startupowego środowiska. Ponadto, Kraków (obok Warszawy, Gdańska, Wrocławia oraz Lublina) zasłużył na miano ośrodka big data, a przede wszystkim internetu rzeczy (IoT). Spośród badanych 24% rozwija technologię z elementami hardware. Wśród jego ośrodków króluje właśnie Kraków jako niezaprzeczalna stolica internetu rzeczy (IoT). To jedna ze specjalizacji Hub:raum, o którym będzie mowa poniżej.
Ponad 175 mln euro wynosi suma finansowania zewnętrznego. Właśnie tyle w całej swojej historii otrzymały polskie startupy biorące udział w badaniu „Polskie Startupy”. Edycja 2018 badania wykazała, że najwyższą kwotę, tj. rekordowe 39 mln dolarów, pozyskał w kilku rundach z międzynarodowego rynku inwestorskiego startup pochodzący właśnie z Krakowa.
Ponadto, wyniki badania wykazały, że Kraków jest niekwestionowanym liderem pod względem efektywnego fundraisingu. Aż 40% tych, którzy zgromadzili ponad 10 mln zł, pochodzi właśnie z Małopolski.
Silna pozycja Krakowa – startupy
Na tle innych dużych polskich miast wynika, że to właśnie tam działają najskuteczniejsi mentorzy, inwestorzy i organizacje wsparcia ekosystemu startupów. Które wpięte są w globalny krwiobieg startupowej przedsiębiorczości. Tak przeczytamy w treści raportu, który rokrocznie od 2015 r. realizuje Startup Poland we współpracy z 25 zaangażowanych ambasadorami działającymi w każdym z polskich województw.
Warto przytoczyć w tym miejscu kilka danych z wyników badania z 2017 r. Wówczas wskazano, że głównymi specjalizacjami technologicznymi regionu są: beacony, Bluetooth Enabled Devices, B2B SaaS, gry. W ciągu roku odbywa się tu ponad 500 wydarzeń o tematyce startupowo-technologicznej. A czołowe krakowskie startupy ściągnęły do miasta już łącznie ponad 500 mln zł w inwestycjach.
Warto przypomnieć, że w roku 2016 Małopolska została Europejskim Regionem Przedsiębiorczości. Władze miasta Krakowa od lat starają się być zaangażowane w krakowski ekosystem startupowy. M.in. poprzez działania służące promocji, wsparciu finansowemu oraz współorganizacji wydarzeń dla tej grupy przedsiębiorców czy potencjalnych pracowników startupów.
Powyżej przytoczone dane pozwalają stwierdzić, że krakowski ekosystem startupowy ma się dobrze i się rozwija. A przede wszystkim nabiera doświadczenia związanego z inwestowaniem. Startupy zaczynają formalizować swoje działania i porządkować struktury wewnętrzne. Nie bez znaczenia jest także fakt, że i ustawodawca – przynajmniej w uzasadnieniu – wskazał, że chce pomóc startupom. 2 sierpnia br. została podpisana przez Prezydenta zmiana do Kodeksu spółek handlowych wprowadzająca możliwość zakładania tzw. prostej spółki akcyjnej (PSA).
Więcej na ten temat w materiale „Prosta spółka akcyjna”:
Dla funkcjonowania każdego startupu i każdej spółki, istotne jest by obok wykształcenia procedur w prowadzonej działalności, ukształtowana została dokumentacja korporacyjna. A także by podpisane zostały wszelkie umowy odnoszące się do praw własności intelektualnej. Z mojego doświadczenia wynika, że startupy zawiązywane często w towarzyskim gronie zapominają niestety o takich formalnościach. Może jednak okazać się to kluczowe gdy startup się rozrośnie, co więcej, zostanie w jego ramach opracowana istotna wartość stanowiąca. Na przykład oprogramowanie wykorzystywane w ramach IoT i przed wejściem inwestora w toku due dilligence okaże się, że ów startup nie ma pełnych praw do tego rozwiązania. Takie sytuacje się nadal zdarzają. Na pewnym etapie rozwoju startupu, gdy zatrudniamy pierwszych ludzi, gdy myślimy o programie opcyjnym, dobrze włączyć także kwestię porządkowania formalnoprawnego.
Startupy z Krakowa – mój dzień
Jako osoba dzieląca się na niniejszym blogu swoimi doświadczeniami i wiedzą odnoszącą się do inwestowania w spółki, nie sposób pominąć zagadnienia jak ma się obecnie rynek startupowy w Krakowie. Miejscu gdzie prowadzę zasadniczo swoją zawodową działalność. Bycie na bieżąco z rzeczywistymi problemami i zasadami funkcjonowania środowiska startupowego w Krakowie jest bowiem w nią w sposób naturalny wpisany. Tak się złożyło, że od początku mojej działalności zajmowałam się umowami inwestycyjnymi. A także doradzałam spółkom i ich wspólnikom przy transakcjach z inwestorami finansowymi i branżowym. Takimi jak fundusze PV/PE, mezzaninne, związanymi z nabywaniem i zbywaniem udziałów w spółkach. Uczestniczyłam na przykład w obsłudze transakcji sprzedaży udziałów w ogólnopolskim portalu na rzecz inwestora zagranicznego. Czy też nabyciu przez notowana na giełdzie spółkę udziałów w spółkach z podobnej branży na terenie Słowacji. Przykładów mogłabym mnożyć. Znam więc ten proces od podszewki. I cały czas twierdzę – kluczem do happy endu jest dobrze napisana umowa!
Okazją do zapoznania się z aktualną sytuacją ekosystemu startupowego w Krakowie było jedno ze spotkań w Krakowie właśnie dla środowiska startupowego, tj. wydarzenie „Startupunity czyli study visit po krakowskiej Dolinie Krzemowej”, zorganizowane przez Bartka Świstaka Piotrowskiego z Fundacji „Kraków Miastem Startupów”. Podczas całego dnia zwiedzaliśmy i poznawaliśmy społeczność startupową w Krakowie. Łącznie w ramach tej edycji wyprawy odwiedziliśmy 5 miejsc.
Fundacja „Kraków Miastem Startupów” – startupy z Krakowa
Pierwszym miejscem jakie odwiedziliśmy to Fundacja „Kraków Miastem Startupów”. Celem działania Fundacji jest wspieranie startupów poprzez budowanie relacji między nimi a biznesem, administracją rządową i uczelniami wyższymi. Fundacja podejmuje także działania szkoleniowe i edukacyjne dla osób prowadzących lub planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej. Taka działalność jest o tyle istotna dla środowiska startupowego, że konieczne jest budowanie powiązań pomiędzy startupami a inwestorami. Na początkowym etapie rozwoju founderom najbardziej. Fundację „Kraków Miastem Startupów” reprezentował Michał Adamczyk, a spotkanie miało miejsce w przestrzeni cooworkingowej w samym Rynku – Coworking Rynek 28, miejscu w którym odbywa się cyklicznie jedno z wydarzeń dla krakowskich startupowców „Open Coffee Krk”.
Krakowski oddział startupu z Londynu Revolut Polska
Następnie mieliśmy okazję odwiedzić krakowski oddział startupu z Londynu Revolut Polska, który wprowadza na rynek produkt, jakim jest aplikacja pozwalająca wymieniać waluty bez prowizji. O Revolut Polska, działaniach tego podmiotu i tym, dlaczego postrzegają się jako startup opowiedziała Community Manager Katarzyna Wabik. Start-up powstał w 2015 roku. Umożliwia transakcje w wielu walutach bez kosztów przewalutowania i przy korzystnych kursach walutowych. To, na co warto było zwrócić uwagę w wystąpieniu to fakt, że pomimo wysokich obrotów firma traktuje się na obecnym etapie ciągle jako start-up. Ta identyfikacja startupowa wynika m.in. z szybkiego rozwoju firmy i kształtowania się jeszcze jego wewnętrznych procedur. Przykład tego startupu wskazuje, że w razie znalezienia nowego rozwiązania, na które jest zapotrzebowanie rynku, startup może w bardzo krótkim okresie stać się ważnym graczem na rynku. Nie bez znaczenia jest także to, że zachodni startup postrzega Polskę i Kraków jako ważne w jego planach rozwoju miejsce.
HEVRE – startupy z Krakowa
Mieliśmy także okazję odwiedzić niesamowitą przestrzeń, w której odbywa się mnóstwo eventów przeznaczonych dla startupów – HEVRE. HEVRE jest przestrzenią, w ramach której odbywa się m.in. Kraków Enterprise Mondays, Turkusowe Śniadania czy LinkedIn Local Kraków. Przedstawiciele startupów mogą tutaj uzyskać dostęp do ciekawej i wartościowej wiedzy praktycznej. A także inspiracji oraz ciekawych ludzi tworzących lokalne środowisko startupowee, a to jest bezcenne.
Hub:raum – startupy z Krakowa
Ostatnim miejscem, w którym rozmawialiśmy o inwestowaniu w startupu było Hub:raum. Jest to inkubator Deutsche Telekom, który wspiera startupy w rozwoju biznesu, zapewnia finansowanie projektu od podstaw. A także prowadzi programy w wielu obszarach. Konrad Sowa oraz Marcin Maciejewski przedstawili bardzo ciekawą prezentację na temat sposobu działalnia Hub:raum w zakresie dokonywania inwestycji. A także sposobu pracy z founderami oraz o relacjach między startupami i korporacją. To, co bardzo wybrzmiało podczas prezentacji Konrada i Marcina, to że rolą Hub:raum jest stworzenie pomostu pomiędzy inwestorami a startupami. Dawanie narzędzi i zastanawianie się jak founderzy je wykorzystają jest miarą sukcesu. „Startupy to maratony sprintu, a jedno demo jest warte więcej niż tysiąc słów!” – dziękuję za inny punkt widzenia.
Podsumowanie – startupy z Krakowa
Z każdym kolejnym spotkaniem, które daje szansę poznania i rozmowy z osobami zajmujących się daną tematyką jest dla mnie jako autorki bloga, kierowanego do wspólników i zarządzających spółkami, a także do do startupów, dostrzegam coraz większą świadomość co jest potrzebne do budowania i rozwoju biznesu. Cieszę się, że i tym razem poznałam kolejne ciekawe osoby ze środowiska startupowego Krakowa.
Na koniec, nie mogę także nie wspomnieć o Magdzie Andrejczuk, która pracuje nad rozprawą doktorską na SGH, której tematem są startupy i ich ekosystemie w Polsce. To budujące, obserwować jak tematyka prawna i ekonomiczna i socjologiczna doskonale się uzupełniają. Środowisko startupowe w Krakowie działa prężnie. W mojej ocenie, aby startupy mogły się dobrze rozwijać konieczne staje się wypracowanie procedur oraz dokumentacji wewnętrznej. To bardzo ważne, bo porządkuje działalność podmiotu, a nadto ogranicza na przyszłość ryzyka prawne.
Większość początkujących startupów znajduje swoje locum w przestrzeniach coworkingowych, których w Krakowie jest wiele. Przestrzenie te dają startupom wiele wartości dodanych, takie jak eventy branżowe, eventy szkoleniowe czy networkingowe. To dobry początek dla rozwoju swojego pomysłu. Na kolejnym etapie zdecydowanie potrzebna jest świadomość, że wszelkie istotne z punktu widzenia startupu kwestie, muszą zostać w sposób poprawny sformalizowane. Konieczne jest zwrócenie uwagi na sposób związania founderów z startupem. Forma prawna wybrana dla prowadzenia działalności startupowej. Sposób rozliczeń z ZUS, a także wszelkie kwestie związane z prawem autorskich czy szerzej własnością intelektualną.
